Kierując się metodą powinniśmy się kierować wartościami jak: szacunek do drugiego człowieka w tym poszanowaniem odrębności i wolności wyboru. Często tam, gdzie kończą się granice jednej jednostki zaczynają się granice drugiej.
Dzięki jasnym regułom, rozmowie i poprzez PRACĘ dzieci potrafią funkcjonować w sposób prawidłowy. Brak powyższych, wyręczanie dziecka i przyzwalanie np. na agresywne zachowania względem innych skutkować może zachwianiem wewnętrznego poczucia bezpieczeństwa młodego człowieka. W Metodzie Montessori, nie stosujemy kar czy nagród nie oznacza to jednak przyzwolenia na każde zachowanie. Jako dorosły obserwujemy i wskazujemy na naturalne konsekwencje czynów.
Dlatego Maria Montessori w swojej pracy „Odkrycie dziecka” wielokrotnie podkreślała wartość dyscypliny i normalizacji dziecka poprzez pracę.
1. „Trzeba koniecznie unikać hamowania spontanicznych działań i wymuszania czynów pod czyjąś presją, pod warunkiem że nie mamy do czynienia z postępkami bezcelowymi lub szkodliwymi, ponieważ takie muszą być stłumione i negowane.”
Odkrycie dziecka, s 50
2. „Granicą wolności jest wspólna korzyść, a formą to, co nazywamy dobrymi manierami. Musimy zatem zabronić dziecku wszystkiego, co może obrazić innych lub im zaszkodzić, lub kiedy dany czyn jest niestosowny lub nieuprzejmy. Ale cała reszta – jakiekolwiek działanie mające pożyteczny cel – musi być nie tylko dozwolona, lecz także zauważona przez nauczyciela: oto kluczowy punkt.”
Odkrycie dziecka, s 50
3. „Perfekcyjna organizacja pracy pozwalająca na samodoskonalenie oraz wykorzystanie energii daje każdemu dziecku bardzo korzystne i kojące poczucie satysfakcji. W takich właśnie warunkach pracy wolność prowadzi do doskonalenia czynności oraz do osiągnięcia dyscypliny, która sama w sobie jest wynikiem wielkiego spokoju, który się już wcześniej w dziecku rozwinął.”
Dr Montessori’s Own Handbook, s 119
4. „Początki dyscypliny osiągamy przez pracę. Moment, gdy dziecko zaczyna interesować się żywo własną pracą, wskazuje wyraz jego twarzy, skupiona uwaga, stałość w wykonywaniu ćwiczenia. Dziecko to jest na drodze ku dyscyplinie.”
Odkrycie dziecka, s 256
5. „Ludzie pytali: „Jakim sposobem da się osiągnąć taki rodzaj dyscypliny u tak małych dzieci?” Jest to zasługa przygotowanego otoczenia i wolności w nim. W takim środowisku ujawniają się pewne cechy, których zazwyczaj brakuje dzieciom w wieku od 3 do 6 lat lub nawet dorosłym w wieku 25 czy 30 lat.”
The Absorbent Mind (Chłonny umysł), s 328
6. „Tylko doświadczenie i praktyka naprawiają błędy. Nabywanie nowych umiejętności wymaga dużej praktyki. Jeśli dziecku brakuje dyscypliny staje się ono zdyscyplinowane poprzez pracę, kontakt z innymi we wspólnocie i jedności a nie poprzez mówienie mu że jest niezdyscyplinowane. Kiedy mówimy dziecku, że nie może czegoś robić, mogłoby ono nam z łatwością powiedzieć: „Mówisz mi coś takiego? Przecież ja to wiem. ” To nie jest poprawianie, to jest stwierdzenie faktu. Poprawa oraz perfekcja przychodzą, kiedy dziecko ma okazję ćwiczyć się w wolności przez wystarczającą ilość czasu.”
The Absorbent Mind (Chłonny umysł), s 366
7. „Dzieci pokazały nam, że wolność i dyscyplina są dwiema stronami tego samego medalu, dlatego że wolność prowadzi do dyscypliny.”
The Absorbent Mind (Chłonny umysł), s 407
Źródła cytatów:
Maria Montessori, Odkrycie dziecka, Palatum, Łódź, 2014
Maria Montessori, The Absorbent Mind, The Teosophical Publishing House, 1949
Maria Montessori, Dr Montessori’s Own Handbook, Frederick A. Stokes Company, New York, 1914
